ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΟΥ ΦΩΤΙΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΑΓΑΠΗ
Σε ένα χωριό ξεχασμένο απ’ τον χρόνο, όπου ο ήλιος έμοιαζε να φοβάται να ανατείλει και μια σκιά πλανιόταν μόνιμα στον ουρανό, οι άνθρωποι είχαν πάψει να ζουν. Έκαναν τις δουλειές τους μηχανικά, με σκυμμένο κεφάλι, χωρίς καλημέρα, χωρίς γέλιο, χωρίς νοιάξιμο.
Τα σπίτια είχαν ψηλούς τοίχους, τόσο ψηλούς που ούτε το φως δεν περνούσε από πάνω τους, κι οι καρδιές... ακόμα πιο ψηλούς.
Κι όμως, ένα βράδυ, εκεί που όλα ήταν σιωπηλά και όλοι κοιμόντουσαν, ένα φως ξαφνικά απλώθηκε στον ουρανό. Ήταν απαλό μα και δυνατό, ζεστό αλλά και ξένο. Όλοι ξύπνησαν και βγήκαν στα παραθύρια, παραξενεμένοι. Κανείς δεν ήξερε τι συμβαίνει.
Μια έγκυος γυναίκα ξύπνησε κι αυτή, από το φως εκείνο το παράξενο βράδυ. Το δωμάτιο είχε γεμίσει με μια χρυσή λάμψη, απαλή αλλά και τόσο έντονη που νόμιζες πως η μέρα ήρθε νωρίτερα.
Κοίταξε έξω από το παράθυρο ανήσυχη, μα δεν μίλησε.
«Ίσως να ήταν απλώς η πανσέληνος…» ψιθύρισε η γυναίκα.
«Ή κάποιο όνειρο…» αποκρίθηκε αδιάφορα ο σύζυγός της.
Κι έτσι, δεν έδωσαν σημασία. Το φως, όσο ξαφνικά ήρθε, τόσο αθόρυβα χάθηκε. Στη σιγή που ακολούθησε, ακούστηκε μόνο το πρώτο κλάμα ενός μωρού. Της μικρής Φωτεινής.
Την είπαν Φωτεινή, γιατί ποτέ πριν δεν είχαν δει τόσο φως.
Όσο μεγάλωνε, οι γονείς της καταλάβαιναν πως αυτό το παιδί δεν έμοιαζε με τα άλλα. Το βλέμμα της είχε μια λάμψη αλλιώτικη, και το χαμόγελό της φώτιζε το σπίτι – κυριολεκτικά. Όμως εκείνοι, βουτηγμένοι στη ρουτίνα τους, δεν είχαν χρόνο για τέτοιες λεπτομέρειες. Είχαν τις δουλειές τους, τις υποχρεώσεις, τους λογαριασμούς… κι έτσι η Φωτεινή μεγάλωνε ήσυχα, σχεδόν αόρατη.
Την ένιωθαν να τους αγγίζει την καρδιά, μα δεν άφηναν ποτέ αυτό το άγγιγμα να ριζώσει. Την αγαπούσαν, όπως μπορούσαν —αλλά δεν την πρόσεχαν.
Μα η Φωτεινή… δεν παραπονέθηκε ποτέ. Χαμογελούσε και συνέχιζε να κοιτά τον κόσμο με μάτια γεμάτα φως.
Η Φωτεινή μεγάλωσε και στα 12 της χρόνια έλαμπε σαν πρωινό καλοκαιριού. Είχε μακριά, ξανθά σγουρά μαλλιά, μάτια γαλανά και ένα χαμόγελο που μπορούσε να ξεκλειδώσει και την πιο κλειστή καρδιά. Φορούσε πάντα αέρινα φορέματα, στο χρώμα των μαλλιών της ή των ματιών της, που ανέμιζαν σαν φλόγα όταν περπατούσε. Κι όπου πήγαινε... κάτι άλλαζε.
Η Φωτεινή συνήθιζε να περπατά στους δρόμους του χωριού κάθε πρωί, πριν ακόμα ανοίξουν τα μαγαζιά, πριν γεμίσουν οι δρόμοι με βιαστικά βήματα και σκυθρωπά πρόσωπα. Χαιρετούσε τους περαστικούς με ένα γλυκό "καλημέρα", τους κοιτούσε στα μάτια και τους χαμογελούσε. Όμως κανείς δεν της απαντούσε.
Οι κάτοικοι την κοίταζαν παράξενα, λες και κάτι δεν ταίριαζε πάνω της.
«Το παιδί αυτό... είναι αλλιώτικο», μουρμούριζαν πίσω από τις κουρτίνες.
«Χαμογελάει χωρίς λόγο… δεν είναι φυσιολογικό.»
«Μάλλον κάτι περίεργο συνέβη όταν γεννήθηκε… ποιος ξέρει;»
Κανείς δεν ήθελε να την πλησιάσει. Δεν την ενοχλούσαν — δεν της μιλούσαν καν. Την προσπερνούσαν σαν να ήταν αόρατη, ή σαν να φοβούνταν μην τους μεταδώσει… το φως της.
Τα παιδιά της γειτονιάς δεν την καλούσαν να παίξει, κι όταν η Φωτεινή προσπαθούσε να τους πλησιάσει, έβρισκαν πάντα μια πρόφαση να φύγουν. Ένα χέρι της έμενε συχνά μετέωρο, μια φωνή της αναπάντητη.
Μα εκείνη συνέχιζε.
Καθημερινά, ακούραστα, με τα ίδια απαλά βήματα και το ίδιο φωτεινό χαμόγελο. Σαν να ήξερε ότι, κάποια μέρα, κάτι θα άλλαζε. Ότι πίσω από κάθε κλειστό παράθυρο υπήρχε μια καρδιά που περίμενε να ξυπνήσει.
Η Φωτεινή ήταν αταίριαστη μέσα σ’ αυτό το σκηνικό. Δεν μπορούσε να καταλάβει πώς γίνεται οι άνθρωποι να ζουν τόσο κοντά, και να είναι τόσο μακριά. Οι ψηλοί τοίχοι που χώριζαν τα σπίτια, την έπνιγαν. Δεν τους άντεχε. Τους κοιτούσε και ένιωθε σαν να της στένευε ο κόσμος, σαν να της έκοβαν τα φτερά.
Οι σιωπές των ανθρώπων την πονούσαν. Έμοιαζαν βαρύτερες κι από τις λέξεις που ποτέ δεν ειπώθηκαν. Ένα "καλημέρα", ένα "πώς είσαι;", ένα απλό βλέμμα… αυτά που για άλλους ήταν τίποτα, για εκείνη ήταν κόσμος ολόκληρος. Και δεν τα είχε.
Οι αποστάσεις την πλήγωναν. Όχι μόνο αυτές των δρόμων, μα οι άλλες — οι αόρατες. Αυτές που δημιουργούνταν ανάμεσα σε ανθρώπους που αρνούνται να συναντηθούν. Περνούσε δίπλα τους κι ένιωθε το κρύο της αδιαφορίας να της παγώνει τα δάχτυλα. Κι όμως, εκείνη, δεν έπαυε να ελπίζει.
Κάθε μέρα η Φωτεινή άφηνε πίσω της μικρές πράξεις φωτός: ένα λουλούδι στο περβάζι μιας γιαγιάς, μια ζωγραφιά κάτω από την πόρτα του φούρναρη, ένα τραγούδι χαμηλό όταν περνούσε δίπλα από το σπίτι του άρρωστου παππού.
Η Φωτεινή πάλευε καθημερινά να φέρει την αλλαγή. Μπορεί οι άλλοι να την απέφευγαν, μα εκείνη ήξερε βαθιά μέσα της πως το χωριό αυτό είχε ανάγκη από κάτι πολύ περισσότερο από απλές καλημέρες. Χρειαζόταν φως, ζεστασιά, αγάπη. Κι ήξερε πως αν δεν το φέρει κανείς... ίσως να μην έρθει ποτέ.
Στο χωριό, οι μέρες έμοιαζαν όλες ίδιες. Κάθε πρωί, οι πόρτες άνοιγαν για λίγο – ίσα να βγει κάποιος να πάει στη δουλειά του ή να αγοράσει ό,τι χρειαζόταν – και μετά ξανάκλειναν βιαστικά, σαν να φοβόντουσαν το φως ή τα βλέμματα.
Οι άνθρωποι περπατούσαν σκυφτοί, χωρίς να χαιρετούν, χωρίς να κοιτάζουν ο ένας τον άλλον στα μάτια. Έμοιαζαν περισσότερο με σκιές παρά με ζωντανούς ανθρώπους. Το γέλιο είχε καιρό να ακουστεί. Οι φωνές ήταν χαμηλές, μη και ξεφύγουν συναισθήματα. Μη και φανούν ευάλωτοι.
Στα σπίτια, οι τοίχοι ήταν ψηλοί και χοντροί – και δεν προστάτευαν μόνο από το κρύο. Ήταν φτιαγμένοι για να κρατούν μακριά τους άλλους. Οι αυλές ήταν άδειες. Κανείς δεν έβγαινε να πιει καφέ στον ήλιο ή να μιλήσει στον γείτονα. Τα παράθυρα σπάνια άνοιγαν. Τα παντζούρια ήταν μόνιμα κλειστά, λες και έκρυβαν μέσα τους φόβο ή ντροπή.
Οι κάτοικοι ζούσαν βυθισμένοι στις σκέψεις τους, στις υποχρεώσεις τους, στις πληγές τους. Η ρουτίνα τούς είχε καταπιεί. Έπλεναν, μαγείρευαν, δούλευαν, κοιμόντουσαν. Μα δεν ζούσαν. Δεν αγαπούσαν. Δεν ρωτούσαν «πώς είσαι;». Δεν έδιναν ούτε ένα βλέμμα κατανόησης.
Και το χειρότερο; Πίστευαν πως έτσι ήταν σωστό. Έτσι έπρεπε να είναι. Να μη μιλάς. Να μη νιώθεις. Να μη δεθείς. Γιατί η αγάπη – σκέφτονταν – φέρνει πόνο. Κι ο πόνος ήταν βάρος που κανείς δεν ήθελε να ξανακουβαλήσει.
Μα εκεί, ανάμεσά τους, περπατούσε κάθε μέρα η Φωτεινή. Μια σταγόνα φωτός μέσα στο γκρίζο. Μια φωνή μέσα στη σιωπή. Κι αυτή η αντίθεση… ήταν η αρχή όλων.
Ένα βράδυ, την ώρα που το φεγγάρι στεκόταν ακίνητο πάνω απ’ το χωριό, η Φωτεινή ένιωσε κάτι να την καλεί. Βγήκε έξω από το σπίτι της ξυπόλυτη, με το αέρινο φόρεμά της να χρυσίζει στο φως του φεγγαριού.
Περπάτησε ως το παλιό πηγάδι στο κέντρο του χωριού, που κανείς δεν πλησίαζε πια.
Έσκυψε, και στο νερό δεν είδε το πρόσωπό της —είδε μια σπίθα. Ένα φως μικρό, που της ψιθύρισε:
«Το φως που κουβαλάς δεν είναι μόνο δικό σου, Φωτεινή. Είναι δώρο. Μα για να το απλώσεις, πρέπει πρώτα να το καταλάβεις. Ξεκίνα το ταξίδι σου. Κάθε καρδιά που θα αγγίζεις, θα σε φέρνει πιο κοντά στην αλλαγή.»
Από εκείνη τη νύχτα, η Φωτεινή ξεκίνησε ένα μαγικό ταξίδι. Όχι μακριά — όχι με άλογα ή καράβια — μα μέσα στις ίδιες τις καρδιές των ανθρώπων. Κάθε μέρα έβαζε έναν μικρό στόχο:
να κάνει ένα παιδί να γελάσει,
να κάνει έναν γείτονα να σταθεί για λίγο,
να κάνει έναν ηλικιωμένο να θυμηθεί κάτι όμορφο.
Κι όσο περισσότερο προσπαθούσε, τόσο πιο παράξενα πράγματα συνέβαιναν γύρω της:
Λουλούδια φύτρωναν σε γκρίζους τοίχους.
Μια πόρτα έμενε ανοιχτή λίγο παραπάνω.
Ένα παιδί της χαμογελούσε δειλά.
Ήταν μικρές νίκες. Αόρατες στους άλλους. Μα τεράστιες για την ίδια.
Ήξερε πως ο δρόμος δεν θα ήταν εύκολος. Μα τώρα είχε έναν σκοπό. Και το φως μέσα της… μεγάλωνε.
Ένα πρωί, καθώς η Φωτεινή περπατούσε στο στενό μονοπάτι ανάμεσα στα σπίτια, είδε κάτι που δεν είχε ξαναδεί. Στον τοίχο του παλιού σπιτιού με τα μαραμένα λουλούδια, κάποιος είχε ζωγραφίσει ένα σκοτεινό πρόσωπο με μάτια παγωμένα και στόμα θυμωμένο. Δίπλα του, με μεγάλα γράμματα, έγραφε:
«Μη μας ενοχλείς με το φως σου!»
Η Φωτεινή κοντοστάθηκε. Για πρώτη φορά, το χαμόγελό της λύγισε. Η καρδιά της σφίχτηκε και τα μάτια της γέμισαν δάκρυα. Δεν την είχαν απλώς αγνοήσει. Κάποιος είχε θυμώσει. Κάποιος είχε πληγωθεί απ’ το φως της.
Τι είχε κάνει λάθος;
Πέρασε τη μέρα σιωπηλή. Δεν χαιρέτησε κανέναν. Δεν τραγούδησε. Δεν άφησε λουλούδια σε κατώφλια. Το φως της φάνηκε να μικραίνει, να γίνεται μια μικρή φλόγα που τρεμόπαιζε. Ένιωσε κουρασμένη, μόνη. Για πρώτη φορά… αμφέβαλε.
Το βράδυ, ξαναπήγε στο πηγάδι. Έσκυψε και κοίταξε μέσα. Το νερό ήταν θολό. Η σπίθα είχε χαθεί.
Μα τότε, από το σκοτάδι, ακούστηκε μια φωνή — ψιθυριστή, μα γνώριμη:
«Το φως δεν αγαπιέται πάντα από την αρχή. Μερικοί το φοβούνται, γιατί δεν το ξέρουν. Μα εσύ μην πάψεις να το προσφέρεις. Ακόμα κι όταν πονάς.»
Η Φωτεινή έκλεισε τα μάτια. Ήξερε πια: το ταξίδι δεν ήταν μόνο χαρά. Ήταν και πόνος, και δοκιμασία, και μοναξιά. Μα γι’ αυτό άξιζε.
Την επόμενη μέρα, πήγε στο σημείο με τη σκοτεινή ζωγραφιά. Χωρίς να πει λέξη, άφησε μπροστά της ένα μικρό μπουκέτο με αγριολούλουδα.
Και πάνω τους, μια καρδούλα ζωγραφισμένη στο χαρτί.
“Ό,τι δεν αγαπιέται… χρειάζεται αγάπη πιο πολύ από όλα.”
Στην άκρη του χωριού, σε ένα σπίτι με πεσμένα παντζούρια και αυλή γεμάτη ξερά φύλλα, ζούσε ένας ηλικιωμένος άντρας, ο κυρ-Αντώνης. Κανείς δεν του μιλούσε και κανείς δεν ήξερε πολλά γι’ αυτόν. Λέγανε μόνο πως ήταν μοναχικός, γκρινιάρης και σκληρός.
Η Φωτεινή περνούσε συχνά από εκεί. Άφηνε λουλούδια στο κατώφλι, ένα κουλουράκι, ή ένα μικρό σημείωμα με ζωγραφιές. Ποτέ δεν πήρε απάντηση. Καμιά φορά άκουγε το παράθυρο να τρίζει, αλλά όταν γύριζε το κεφάλι της, ήταν πάντα κλειστό.
Μια μέρα, τόλμησε να χτυπήσει την πόρτα. Καμία απάντηση.
Την επόμενη, άφησε ένα μήνυμα:
«Δεν ήρθα να σε ενοχλήσω. Ήρθα μόνο να πω καλημέρα.»
Τίποτα. Πέρασαν μέρες.
Μέχρι που ένα πρωί, το μπουκέτο που είχε αφήσει… είχε εξαφανιστεί. Δεν ήταν πεταμένο. Είχε λείψει.
Η Φωτεινή χαμογέλασε. Δεν είπε τίποτα σε κανέναν. Την επόμενη μέρα, άφησε ένα μικρό φαναράκι με κερί, ζωγραφισμένο με ήλιους.
Την παράμενη, κάποιος είχε αφήσει στο ίδιο σημείο… μια μικρή ζωγραφιά με ένα δέντρο. Τίποτα άλλο. Ούτε όνομα. Ούτε λέξη.
Η Φωτεινή δεν βιάστηκε. Ήξερε πως αυτή η καρδιά είχε πληγωθεί βαριά. Και πως δεν ήθελε φως που καίει, αλλά φως που σέβεται τη σκιά.
Έτσι γεννήθηκε η πρώτη τους σχέση. Όχι με αγκαλιές, αλλά με σιωπηλή ανταλλαγή μικρών πραγμάτων.
Κι όσο ο κυρ-Αντώνης δεν έλεγε λέξη, κάτι άρχισε να αλλάζει μέσα του.
Κάθε φορά που η Φωτεινή περνούσε, η πόρτα δεν ήταν πια σφαλισμένη. Ήταν μισόκλειστη.
Ίσα για να περνάει λίγη… ελπίδα.
Σε μια άλλη γωνιά του χωριού, σε ένα σπίτι σχεδόν κρυμμένο πίσω από ένα φράχτη πνιγμένο στα αγριόχορτα, ζούσε μια κοπέλα. Τα παντζούρια του ήταν πάντα κλειστά, ακόμα και τις πιο ηλιόλουστες μέρες.
Κανείς δεν ήξερε το όνομά της. Την αποκαλούσαν απλώς “η Κλειστή”. Ήταν μια κοπέλα λίγο μεγαλύτερη από τη Φωτεινή, με μακριά μαύρα μαλλιά, απόμακρο βλέμμα και πλάτη πάντα γυρισμένη στους άλλους.
Έλεγαν πως δεν είχε χαμογελάσει ποτέ. Πως από μικρή είχε μάθει να κρύβει την καρδιά της γιατί, όταν κάποτε την άνοιξε, πληγώθηκε βαθιά. Από τότε… σιωπή.
Η Φωτεινή έμαθε γι' αυτήν και αποφάσισε να της πάει… τίποτα. Ούτε λουλούδι, ούτε μήνυμα, ούτε χρώματα.
Μόνο κάθισε σιωπηλά έξω από το σπίτι της. Κάθε μέρα. Στην αρχή λίγα λεπτά. Μετά λίγο παραπάνω.
Δεν είπε λέξη. Δεν πίεσε. Μόνο καθόταν.
Και κοιτούσε το σπίτι.
Την πρώτη βδομάδα, τίποτα.
Τη δεύτερη, ακούστηκε ένα σήκωμα παντζουριού — για δευτερόλεπτα.
Την τρίτη, εμφανίστηκε στο κατώφλι μια σκισμένη κούκλα, παρατημένη.
Η Φωτεινή την πήρε στα χέρια της, την έραψε προσεκτικά και την άφησε πίσω.
Κι έτσι άρχισε το παιχνίδι της εμπιστοσύνης.
Η κοπέλα —που τελικά λεγόταν Νεφέλη— δεν έβγαινε.
Μα άφηνε πίσω της σημάδια: ένα πεσμένο χαρτί με ζωγραφισμένες σταγόνες, ένα μικρό μαύρο κουμπί, ένα φύλλο με κάτι γραμμένο:
«Δεν αντέχω το φως σου. Μα δεν αντέχω και τη σκιά μου πια.»
Η Φωτεινή δεν απάντησε με λόγια.
Έστειλε μια πέτρα ζωγραφισμένη με ήλιο και βροχή — πλάι-πλάι.
Και τότε, ένα βράδυ με βροχή, άνοιξε για πρώτη φορά η πόρτα.
Η Νεφέλη στεκόταν εκεί, με μάτια βουρκωμένα.
Δεν μίλησε. Μόνο άγγιξε τον ώμο της Φωτεινής.
Για πρώτη φορά, άφησε να την αγγίξει κάτι.
Ονομαζόταν Μάξιμος.
Περπατούσε μόνος του, με το κεφάλι σκυφτό και τα μάτια του να μοιάζουν πιο μεγάλα απ’ όσο ταίριαζε στην ηλικία του — γεμάτα ερωτήσεις που ποτέ δεν τολμούσε να κάνει.
Μιλούσε μόνος του.
Σε πέτρες, σε δέντρα, στα σύννεφα.
Δεν τον ενδιέφερε να έχει φίλους. Έλεγε πως οι φίλοι είναι ψέμα. Πως όλοι σ’ εγκαταλείπουν στο τέλος.
«Δεν έχει νόημα να μιλάς σε ανθρώπους που δεν ακούν», είπε μια φορά όταν η Φωτεινή τον πλησίασε.
Αντί να τον πιέσει, του είπε απλώς:
— Αν μιλάς σε σύννεφα, θα σε ακούσουν κι άνθρωποι. Αρκεί να είσαι έτοιμος.
Ο Μάξιμος τη στραβοκοίταξε.
— Εγώ δεν είμαι για φως. Το φως καίει. Εγώ είμαι για βροχές.
Η Φωτεινή του έφερε τότε ένα μπουκαλάκι με νερό της βροχής.
Το είχε μαζέψει ένα απόγευμα, λέγοντάς του:
— Το κράτησα για σένα. Να θυμάσαι ότι και η βροχή έχει φως, αρκεί να την κοιτάς από μέσα.
Ο Μάξιμος δεν απάντησε.
Μα κράτησε το μπουκαλάκι.
Από τότε, άρχισε να τη συναντά “τυχαία” όλο και πιο συχνά. Πάντα σε σημεία που ήξερε πως πήγαινε εκείνη: στο παλιό πηγάδι, στο δέντρο με τις φωλιές, δίπλα στο εγκαταλελειμμένο γεφύρι.
Δεν της μιλούσε πολύ.
Η Φωτεινή ένιωσε κάτι βαθύ να τη συνδέει μαζί του. Ίσως γιατί ήξερε καλά πόσο σιωπή μπορεί να πονά.
Μια μέρα, πλησίασε το σπίτι του και του άφησε στην αυλή ένα μικρό φαναράκι, χειροποίητο, με χρώματα απαλά και πάνω του γραμμένο ένα μονάχα όνομα: «Ελπίδα».
Ο Μάξιμος το βρήκε το επόμενο πρωί. Δεν είπε τίποτα. Απλώς το πήρε στα χέρια του και το κοίταξε για ώρα. Το βράδυ, για πρώτη φορά μετά από καιρό, άνοιξε λίγο το παντζούρι του δωματίου του. Ίσα για να δει τον ουρανό. Και η Φωτεινή ήταν εκεί κάτω, στην άκρη του δρόμου, και του χαμογελούσε.
Ήταν μόνο η αρχή. Δεν μίλησαν αμέσως. Αλλά κάθε βράδυ, άφηνε το φαναράκι αναμμένο στο παράθυρο. Και κάθε βράδυ, το δικό της φως τού έλεγε σιωπηλά: "Δεν είσαι μόνος."
Και η Φωτεινή χαμογελούσε.
Δεν χρειαζόταν να αλλάξει τον Μάξιμο.
Χρειαζόταν να του δείξει ότι μπορεί να μείνει όπως είναι… και να ανήκει κάπου.
Και κάπως έτσι, το αγόρι που δεν πίστευε στις φιλίες, έβρισκε έναν τρόπο να έχει μια — έστω κι αν ήταν διαφορετική απ’ ό,τι φαντάζονταν οι άλλοι.
Στο χωριό αυτό, υπήρχε μια γυναίκα που όλοι τη φώναζαν απλώς “η μητέρα”.
Είχε άντρα, παιδιά, ένα σπίτι γεμάτο δουλειές και σιωπές.
Δεν θυμόταν πότε κάποιος της είχε πει:
“Πώς είσαι;”
“Τι ονειρεύεσαι;”
“Τι σε κάνει χαρούμενη;”
Εκείνη φρόντιζε.
Μαγείρευε.
Καθάριζε.
Σκούπιζε δάκρυα — όχι δικά της.
Έμαθε να μην ενοχλεί, να μην ζητά, να μην αισθάνεται.
Ώσπου ένα πρωί, καθώς έπλενε τα πιάτα, είδε τη μικρή Φωτεινή στην αυλή της.
Καθόταν σε ένα σκαλοπάτι και κοιτούσε τα δέντρα.
Η γυναίκα βγήκε έξω, με την ποδιά δεμένη ακόμα, και τη ρώτησε από ένστικτο:
— Τι κάνεις εδώ, μικρή μου;
Η Φωτεινή απάντησε με ηρεμία:
— Σε περίμενα. Είδα το φως σου να σβήνει. Ήρθα να στο θυμίσω.
Η γυναίκα έμεινε σαστισμένη.
— Το… φως μου;
— Ναι, είπε η Φωτεινή και σηκώθηκε.
— Το έχεις ακόμα. Είναι θαμμένο κάτω από τις λέξεις “πρέπει” και “όχι τώρα”.
Η μητέρα ένιωσε τα μάτια της να βουρκώνουν, χωρίς να ξέρει γιατί.
Ίσως γιατί κάποιος την είδε.
Ίσως γιατί κάποιος δεν περίμενε τίποτα από αυτήν, παρά μόνο να θυμηθεί τον εαυτό της.
Τότε η Φωτεινή της έδωσε ένα μικρό, χάρτινο κουτάκι.
— Να το ανοίξεις μόνο όταν έχεις χρόνο για σένα.
Και έφυγε.
Η γυναίκα δεν το άνοιξε εκείνη τη μέρα. Ούτε την επόμενη.
Αλλά το κράτησε δίπλα στο κρεβάτι της.
Και κάθε βράδυ το κοιτούσε.
Κι ένιωθε — για πρώτη φορά μετά από καιρό — πως ίσως να άξιζε κι εκείνη λίγο φως.
Την έλεγαν γιαγιά Αρετή.
Κανείς δεν ήξερε το πραγματικό της όνομα, γιατί όλοι την ήξεραν από τότε που ήταν ήδη μεγάλη.
Ζούσε μόνη της, σ’ ένα παλιό σπίτι με ραγισμένα κεραμίδια και μια αυλή που είχε ξεχάσει τι θα πει φωνή παιδιού.
Ποτέ δεν ζήτησε βοήθεια.
Κουβαλούσε ξύλα μόνη της, ακόμη κι αν το κορμί της λύγιζε.
Άναβε τη σόμπα κάθε χειμώνα με τρεμάμενα χέρια.
Έβραζε βότανα και έλεγε στον εαυτό της:
— Είσαι γερή. Δεν χρειάζεσαι κανέναν.
Η αλήθεια ήταν, πως ποθούσε ένα χέρι να της πιάσει το δικό της.
Αλλά ο εγωισμός της και οι πληγές της δεν της το επέτρεπαν.
Μέχρι που, ένα πρωινό, είδε ένα γλαστράκι με βασιλικό έξω απ’ την πόρτα της.
Ένα μικρό χαρτάκι πάνω του έγραφε:
«Για σένα που ποτέ δεν ζητάς,
να ξέρεις πως κάποιος σε βλέπει.»
Δεν υπήρχε υπογραφή.
Μόνο αυτό.
Η γιαγιά Αρετή μάζεψε τη γλάστρα και την έβαλε στο παράθυρο.
Δεν είπε τίποτα σε κανέναν.
Την επόμενη εβδομάδα, βρήκε μια κουλούρα σπιτική στο ίδιο σημείο.
Με ένα άλλο σημείωμα:
«Δεν χρειάζεται να ζητήσεις. Αρκεί να αφήσεις την πόρτα σου λίγο ανοιχτή.»
Και τότε, μια μέρα που χιόνιζε και η ξυλόσομπα της είχε σβήσει, άκουσε ένα απαλό χτύπημα στην πόρτα.
Ήταν η Φωτεινή.
Με δύο ξύλα στην αγκαλιά και ένα χαμόγελο.
Η γιαγιά δεν μίλησε.
Μόνο κούνησε το κεφάλι και άνοιξε την πόρτα.
Και ίσως, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια,
δεν ένιωσε λιγότερη επειδή χρειάστηκε κάποιον.
Αλλά δυνατή — γιατί επέτρεψε να της προσφέρουν φροντίδα.
Τον έλεγαν Νικόλα.
Ήταν μόλις εννιά χρονών, μα τα μάτια του δεν είχαν παιδικότητα.
Είχαν μέσα τους μια βαριά σκιά.
Σαν να είχε σβήσει το φως από μέσα του.
Η μητέρα του είχε φύγει από τη ζωή ξαφνικά — ένα πρωί που ο ήλιος ανέτειλε, αλλά εκείνος δεν τον είδε ποτέ ξανά με τον ίδιο τρόπο.
Έκτοτε, δεν γελούσε, δεν έπαιζε, δεν εμπιστευόταν.
Κρατούσε μια πέτρα πάντα στην τσέπη του.
«Για να θυμάμαι ότι η καρδιά μου έγινε σκληρή», έλεγε.
Οι άλλοι τον άφηναν ήσυχο.
Κανείς δεν πλησίαζε.
Ίσως επειδή πονούσε πολύ.
Ίσως επειδή φοβούνταν μην τους σπάσει με τη σιωπή του.
Κάποια μέρα, η Φωτεινή στάθηκε απέναντί του.
Δεν είπε τίποτα.
Απλώς του έδειξε τη δική της τσέπη, από όπου έβγαλε ένα μικρό κομμάτι γυαλί.
Ήταν μισοσπασμένο, αλλά όταν το σήκωσε στο φως, έλαμψε σαν ουράνιο τόξο.
— Όλοι έχουμε μέσα μας κάτι που πόνεσε, του είπε.
— Αλλά μπορεί να γίνει κάτι που λάμπει… όταν το δούμε αλλιώς.
Ο Νικόλας την κοίταξε για πρώτη φορά στα μάτια.
Δεν απάντησε.
Αλλά το βράδυ, αντικατέστησε την πέτρα με το γυαλί που του έδωσε η Φωτεινή.
Και την άλλη μέρα, κάθισε στο πεζούλι του σπιτιού του…
περιμένοντας να την δει ξανά.
Κάτι είχε αρχίσει να συμβαίνει στο χωριό.
Δεν άλλαξε ξαφνικά ο καιρός, ούτε έπεσε καμιά βροχή από αστέρια.
Όχι.
Ήταν κάτι άλλο.
Κάτι ανθρώπινο.
Η γιαγιά Αρετή, που κάποτε δεν άνοιγε ούτε την κουρτίνα, άφησε το παράθυρο της αυλής μισάνοιχτο.
Κάθε πρωί κοιτούσε προς το δρόμο — κι αν περνούσε η Φωτεινή, της χαμογελούσε με τα μάτια.
Η γυναίκα εκείνη που είχε ξεχάσει τον εαυτό της για να φροντίζει τους άλλους, έπιασε ένα μολύβι και άρχισε να ζωγραφίζει, όπως τότε που ήταν παιδί. Η Φωτεινή της είχε αφήσει ένα μπλοκ ζωγραφικής στην εξώπορτα.
«Για σένα», έλεγε το σημείωμα.
«Επειδή είσαι κι εσύ κάποια που χρειάζεται φροντίδα.»
Ο Νικόλας, που είχε σφραγίσει την καρδιά του, έβγαινε τώρα κάθε απόγευμα στην αυλή του.
Κρατούσε το κομμάτι γυαλί και το έδειχνε στον ήλιο.
Η σιωπηλή κοπέλα με τα κλειστά παντζούρια, άνοιξε μία μέρα το παράθυρό της.
Έριξε μια ματιά έξω και για μια στιγμή, η ματιά της συνάντησε της Φωτεινής.
Δεν μίλησε, αλλά δεν το έκλεισε πάλι.
Ο μελαγχολικός έφηβος, εκείνος που δεν πίστευε στις φιλίες, πέταξε μια πέτρα στο ποτάμι και χαμογέλασε.
«Μπορεί να μη με καταλαβαίνουν όλοι», σκέφτηκε.
«Αλλά υπάρχει κάποια που προσπαθεί να το κάνει.»
Η Φωτεινή δεν σταματούσε.
Δεν κήρυττε, δεν φώναζε, δεν πίεζε.
Έσπερνε.
Ένα βλέμμα.
Ένα λουλούδι.
Ένα σημείωμα.
Ένα άγγιγμα.
Και κυρίως: ένα χαμόγελο.
Κι όλα αυτά, άρχισαν να φυτρώνουν στις καρδιές των ανθρώπων.
Σαν μικρές σπίθες που δεν τις έσβηνε πια ο φόβος ή η συνήθεια.
Το χωριό δεν είχε αλλάξει ακόμη εντελώς.
Οι τοίχοι ήταν ακόμα ψηλοί.
Οι σκιές στον ουρανό πλανιούνταν ακόμη.
Αλλά τώρα, ανάμεσα στις σκιές, υπήρχαν μικρές λάμψεις.
Και στο κέντρο όλων, στεκόταν η Φωτεινή.
Ένα παιδί.
Με φως μέσα της.
Που τόλμησε να το μοιραστεί.
Ήταν μια μέρα που όλα έμοιαζαν διαφορετικά.
Ο ουρανός ήταν πιο σκοτεινός από ποτέ.
Ο ήλιος δεν ανέτειλε.
Και οι κάτοικοι ξύπνησαν με βαριά καρδιά.
Η Φωτεινή σηκώθηκε από το κρεβάτι της με μια αίσθηση πως κάτι κακό πλησίαζε.
Φόρεσε το αέρινο φόρεμά της, αυτό στο χρώμα των μαλλιών της, και βγήκε στον δρόμο.
Μα αυτή τη φορά, τα βλέμματα δεν την υποδέχτηκαν με ευγνωμοσύνη.
Κάποιος είχε σκορπίσει λόγια ψεύτικα.
Πως η Φωτεινή δεν ήταν φως…
Ήταν τάχα εκείνη που έφερνε τις αναταράξεις, που ξεβόλευε τους ανθρώπους από τη βολή τους.
Πως το χαμόγελό της ήταν προσωπείο, και η καλοσύνη της παγίδα.
Άρχισαν να την αποφεύγουν.
Να την κοιτούν με καχυποψία.
Ακόμα κι εκείνοι που είχε αγγίξει.
Ο Νικόλας έβαλε πάλι μια πέτρα στην τσέπη του...
Η γυναίκα έκρυψε πάλι τα χρώματα.
Η γιαγιά έκλεισε το παραθύρι της.
Η Φωτεινή ένιωσε μόνη, περισσότερο από ποτέ.
Ένιωσε το φως της να τρεμοπαίζει, έτοιμο να σβήσει.
«Ίσως δεν είμαι αυτό που νόμιζα…»
«Ίσως ο κόσμος δεν θέλει να αλλάξει…»
Κάθισε σε μια πέτρα στην άκρη του λόφου.
Ένα δάκρυ κύλησε στο μάγουλό της.
Για πρώτη φορά δεν χαμογελούσε.
Και τότε…
κάτι συνέβη.
Ένα χέρι ακούμπησε απαλά τον ώμο της.
Ήταν η κοπέλα με τα πάντα κλειστά παντζούρια.
Εκείνη που δεν δεχόταν κανένα συναίσθημα.
«Μη σταματάς…» της είπε.
«Μπορεί να πληγώνει, αλλά είναι αληθινό αυτό που κουβαλάς. Και τώρα… το χρειάζονται όλοι περισσότερο από ποτέ.»
Ήταν η πρώτη φορά που η κοπέλα μίλησε.
Η φωνή της ήταν σαν από άνεμο — ήσυχη, μα δυνατή.
Η Φωτεινή σήκωσε το κεφάλι.
Το φως δεν είχε χαθεί.
Ήταν εκεί, μέσα στα μάτια της άλλης κοπέλας.
Και τότε κατάλαβε:
Το φως δεν είναι για να μένει πάντα άθικτο.
Πρέπει να διασχίζει το σκοτάδι.
Να αμφισβητείται, να δοκιμάζεται,
και να επιλέγεται…
ξανά και ξανά.
Η Φωτεινή είχε πια καταλάβει.
Δεν αρκεί να φέρνεις το φως· πρέπει και να το χαρίζεις, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως θα μείνεις χωρίς.
Και κάποιες φορές… χρειάζεται να δώσεις τα πάντα, για να ξυπνήσεις όσους έχουν μάθει να κοιμούνται.
Μια βαριά σκιά άρχισε να απλώνεται πάνω από το χωριό.
Ήταν η ίδια σκιά που από την αρχή φώλιαζε στους τοίχους, στις ψυχές, στις σιωπές.
Μα τώρα άρχισε να παίρνει μορφή.
Ένα σκοτεινό σύννεφο τύλιξε τον ουρανό και έπεσε βαρύ πάνω στους δρόμους.
Οι κάτοικοι ένιωσαν το βάρος, τον φόβο, την παγωνιά.
Κανείς δεν μπορούσε να κινηθεί.
Τα σπίτια άρχισαν να σβήνουν, ένα-ένα.
Οι άνθρωποι έμεναν ακίνητοι, άλαλοι.
Η Φωτεινή στάθηκε στο κέντρο του χωριού.
Το φως της έτρεμε.
Αλλά εκείνη το κράτησε ζωντανό.
Σήκωσε τα χέρια της στον ουρανό.
Και είπε:
«Αν είναι αυτό που χρειάζεται...
τότε πάρτε το φως μου.
Να ζωντανέψουν οι καρδιές.
Να σπάσουν οι σιωπές.
Να αγαπήσουν ξανά.»
Και με μια βαθιά ανάσα, το φως ξεχύθηκε από μέσα της.
Όχι σαν λάμψη.
Αλλά σαν αγκαλιά, σαν ζεστασιά, σαν ανάμνηση της αγάπης.
Το σκοτάδι ούρλιαξε.
Προσπάθησε να κρατηθεί.
Αλλά δεν άντεξε μπροστά στη δύναμη της προσφοράς.
Οι κάτοικοι έβλεπαν γύρω τους τις σπίθες να φεύγουν από την καρδιά της Φωτεινής
και να φωτίζουν τις δικές τους.
Η γιαγιά άνοιξε το παράθυρο και φώναξε:
«Δεν θέλω να είμαι μόνη!»
Η γυναίκα έβαψε τον τοίχο με το πρώτο της χρώμα.
Ο Νικόλας έτρεξε στον δρόμο και φώναξε:
«Φίλοι! Θέλω φίλους!»
Το αγόρι που είχε χάσει τη μητέρα του, έσκυψε, άγγιξε τη γη και είπε:
«Μαμά… μπορώ να νιώσω ξανά…»
Και τότε…
Όλα άλλαξαν.
Ο ήλιος ανέτειλε.
Οι τοίχοι έπεσαν.
Οι άνθρωποι αγκαλιάστηκαν.
Αλλά η Φωτεινή… είχε πέσει στο έδαφος.
Ακίνητη.
Η Φωτεινή ήταν ξαπλωμένη στο έδαφος.
Ήσυχη. Σαν να κοιμόταν.
Το φόρεμά της είχε χάσει το χρώμα του.
Είχε προσφέρει τον εαυτό της χωρίς καμιά επιφύλαξη, για τους συνανθρώπους της!
Οι κάτοικοι πλησίασαν διστακτικά.
Η Φωτεινή ήταν ξαπλωμένη στη μέση της πλατείας,
σαν μικρό αστέρι που έσβησε στον ουρανό της αγάπης.
Δεν έκλαιγε. Δεν πονούσε.
Μόνο φώτιζε, σιωπηλά.
Έσκυψαν γύρω της. Άλλοι γονάτισαν.
Άλλοι άπλωσαν το χέρι τους, σαν να ήθελαν για πρώτη φορά να δώσουν και όχι να πάρουν.
Και τότε, ένας ηλικιωμένος άντρας, με μάτια γεμάτα δάκρυα,
άρχισε να μιλά. Σιγανά. Σχεδόν ψιθυριστά.
Μα η φωνή του ακούστηκε ως την πιο κλειστή καρδιά.
«Πώς μπορέσαμε να ζούμε έτσι…
Τόσα χρόνια με σφιγμένα στόματα,
με τείχη που υψώσαμε για να μην πονέσουμε…
και τελικά πονέσαμε πιο πολύ.Εσύ, μικρή…
μας κοίταξες στα μάτια όταν κανείς δεν τολμούσε.
Μας μίλησες όταν δεν ακούγαμε.
Μας άγγιξες όταν είχαμε ξεχάσει πώς είναι η ζεστασιά.Δεν ήρθες να μας αλλάξεις με φωνές ή με θυμό.
Ήρθες με χαμόγελο.
Με πράξεις μικρές.
Με αγάπη που δεν ζητούσε τίποτα πίσω.Και τώρα… εσύ…
έδωσες ό,τι είχες. Ό,τι ήσουν.
Για εμάς.Μα σε νιώθουμε πια αλλιώς.
Είσαι μέσα μας.
Στο βλέμμα που ανταλλάσσουμε.
Στη συγγνώμη που τολμάμε.
Στην αγκαλιά που για πρώτη φορά ανοίγεται.
Το φως σου...
μας έμαθε να βλέπουμε.
Μια παύση απλώθηκε γύρω...
Και τότε… από το σώμα της Φωτεινής,
αναδύθηκε μια απαλή λάμψη.
Ήταν απαλή, χρυσή και ζεστή.
Όχι εκτυφλωτική — αλλά ζωντανή.
Το πρόσωπό της ζωντάνεψε.
Τα χείλη της σχημάτισαν χαμόγελο.
Απ’ τη γη που ξεκουραζόταν η Φωτεινή,
άρχισε να αναβλύζει φως.
Και τότε… η Φωτεινή άρχισε να ξυπνάει.
Τα μαλλιά της χρυσά.
Το χαμόγελό της, πιο φωτεινό από ποτέ.
Τα μάτια της λάμπουν σαν τον ουρανό. Το φόρεμά της, πιο λαμπερό από ποτέ!
Δεν ήταν πια η ίδια — είχε γίνει σύμβολο.
Το φως της δεν ήταν μόνο δικό της πια…
Ήταν μέσα σε όλους.
Και τότε, όλα άρχισαν να αλλάζουν…
Οι ψηλοί τοίχοι που χώριζαν τα σπίτια, που δεν άφηναν το βλέμμα να περάσει, άρχισαν να γκρεμίζονται ένας-ένας. Όχι από εργάτες, αλλά από τα ίδια τα χέρια των κατοίκων. Εκείνα τα χέρια που κάποτε έτρεμαν να αγγίξουν, τώρα δούλευαν μαζί.
Τα παντζούρια άνοιξαν διάπλατα. Ο ήλιος μπήκε μέσα σε δωμάτια που είχαν χρόνια να φωτιστούν. Αέρας καθαρός πλημμύρισε τα σπίτια και μαζί του μπήκαν τα γέλια των παιδιών.
Στους δρόμους, εκεί που άλλοτε βασίλευε η σιωπή, φύτρωσαν λουλούδια. Κάθε κάτοικος φύτεψε από ένα, σαν υπόσχεση ότι δεν θα αφήσει ποτέ ξανά το σκοτάδι να καλύψει το βλέμμα του.
Τα βλέμματα συναντιόνταν. Οι καλημέρες ακούγονταν δυνατά. Οι αγκαλιές δεν ήταν πια σπάνιες. Το φως είχε απλωθεί παντού. Όχι μόνο στον ουρανό, αλλά κυρίως μέσα στους ανθρώπους.
Το χωριό δεν ήταν πια το ίδιο.
Ήταν ένα χωριό… που αγαπούσε.
Οι κάτοικοι είχαν ξυπνήσει.
Όχι απλώς από τον ύπνο της νύχτας,
αλλά από τον βαθύ ύπνο της αδιαφορίας.
Άρχισαν να φροντίζουν ο ένας τον άλλο.
Άνοιξαν τα σπίτια τους, τα παράθυρα, τις καρδιές τους.
Μίλησαν. Άκουσαν. Έκλαψαν. Γέλασαν.
Οι κάτοικοι έτρεξαν κοντά της.
Και αυτή τη φορά, δεν την άφησαν μόνη.
Την κράτησαν από τα χέρια.
Της είπαν ευχαριστώ.
Και έζησαν όλοι μαζί στο χωριό που φωτίστηκε από αγάπη,
όχι με τοίχους, αλλά με γέφυρες.
ΕΛΠΙΔΑ ΑΓΑΠΗ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ:
1. Δραστηριότητα: Δημιουργία Φαναριού ΦωτεινήςΥλικά: Χαρτόνι, κόλλες, χρώματα, ψαλίδι, κόλλα, φώτα (μπορεί να χρησιμοποιηθούν LED ή ακόμα και φωτεινά χρώματα).
Οδηγίες: Τα παιδιά θα δημιουργήσουν το δικό τους φαναράκι όπως αυτό που άφησε η Φωτεινή στον Μάξιμο. Μπορούν να το διακοσμήσουν με χρώματα και σχέδια που τους θυμίζουν το φως και την αγάπη. Στο τέλος, θα προσπαθήσουν να γράψουν ή να ζωγραφίσουν κάτι θετικό για να το προσφέρουν σε κάποιον φίλο τους.
2. Δραστηριότητα: Τα φώτα της καρδιάςΥλικά: Χαρτί, μαρκαδόροι, και σχήματα καρδιών.
Οδηγίες: Τα παιδιά θα σχεδιάσουν μια καρδιά και μέσα σε αυτήν θα γράψουν ή ζωγραφίσουν ό,τι τους φέρνει χαρά και τους κάνει να νιώθουν αγαπημένα. Στη συνέχεια, θα «γεμίσουν» την καρδιά με φως χρησιμοποιώντας χρώματα και φωτεινές πινελιές για να δείξουν πώς η αγάπη μπορεί να φωτίσει τις σκοτεινές στιγμές.
3. Δραστηριότητα: Ο κύκλος της αγάπηςΥλικά: Χαρτί, μολύβι, μαρκαδόροι.
Οδηγίες: Τα παιδιά θα γράψουν ή θα ζωγραφίσουν την έννοια της αγάπης με τον δικό τους τρόπο. Στη συνέχεια, θα ανταλλάξουν τις εικόνες με τους φίλους τους και θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν έναν «κύκλο αγάπης», όπου κάθε παιδί θα προσθέσει κάτι που θεωρεί πως μπορεί να φέρει φως και αλλαγή στους γύρω του.
4. Δραστηριότητα: Οι τοίχοι της αλλαγήςΥλικά: Χαρτί, μαρκαδόροι, κόλλα, περιοδικά για κολλάζ.
Οδηγίες: Τα παιδιά θα δημιουργήσουν ένα κολλάζ που να δείχνει πώς θα μπορούσε να είναι ένα «χωριό γεμάτο αγάπη». Θα φτιάξουν τοίχους από χαρτί και θα τους γεμίσουν με εικόνες από χαρούμενες στιγμές, αγαπημένες λέξεις και εικόνες που εκπροσωπούν τη θετικότητα. Στο τέλος, θα δημιουργήσουν έναν «τοίχο αγάπης» και θα το παρουσιάσουν στην τάξη.
5. Δραστηριότητα: Ο Μάξιμος και η ΦωτεινήΥλικά: Χαρτί, μολύβια, μαρκαδόροι.
Οδηγίες: Τα παιδιά θα ζωγραφίσουν τη σκηνή από το παραμύθι όπου η Φωτεινή αφήνει το φαναράκι για τον Μάξιμο και θα προσπαθήσουν να αποδώσουν τα συναισθήματα των δύο χαρακτήρων. Μπορούν να δημιουργήσουν και την ιστορία που θα μπορούσε να ακολουθήσει μετά από αυτή τη στιγμή.
6. Δραστηριότητα: Δράση αγάπηςΥλικά: Χαρτί και μολύβι.
Οδηγίες: Τα παιδιά θα σκεφτούν και θα καταγράψουν ή θα ζωγραφίσουν διάφορες πράξεις αγάπης που μπορούν να κάνουν στην καθημερινότητά τους, όπως το να βοηθήσουν κάποιον φίλο τους, να μιλήσουν με κάποιον που νιώθει μόνος ή να προσφέρουν ένα χαμόγελο. Αυτές οι πράξεις θα αποτελούν μέρος ενός μεγάλου «δέντρου αγάπης», το οποίο θα φυτεύεται μέσα στην τάξη.
7. Δραστηριότητα: Καλώς ήρθες στο φωςΥλικά: Χαρτί, μολύβια, και χρώματα.
Οδηγίες: Τα παιδιά θα γράψουν και θα ζωγραφίσουν τη δική τους ιστορία όπου το σκοτάδι μετατρέπεται σε φως. Η ιστορία θα αναφέρεται στη μετάβαση από μια δύσκολη στιγμή σε μια καλύτερη κατάσταση και πώς η αγάπη ή η καλοσύνη βοήθησε αυτή τη διαδικασία. Θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη Φωτεινή ως έμπνευση για να δείξουν τη δύναμη του φωτός.
8. Δραστηριότητα: Ο καθρέφτης της καρδιάςΥλικά: Καθρέφτες και μαρκαδόροι.
Οδηγίες: Τα παιδιά θα δουν το πρόσωπό τους στον καθρέφτη και θα σκεφτούν τι τους κάνει να είναι γεμάτοι φως και χαρά. Στη συνέχεια, θα γράψουν τις λέξεις και τα συναισθήματα που τους κάνουν να νιώθουν έτσι γύρω από τον καθρέφτη τους, θυμίζοντας ότι το φως και η αγάπη ξεκινούν από μέσα μας.
Υλικά: Χαρτί, μολύβια, χρώματα, κόλλα, μικρές ετικέτες.
Οδηγίες: Κάθε παιδί θα δημιουργήσει ένα «δέντρο» με κλαδιά και φύλλα, όπου σε κάθε φύλλο θα γράφει ή θα ζωγραφίζει μια θετική δράση ή πράξη αγάπης που έχει κάνει ή σκοπεύει να κάνει στο μέλλον. Με τον καιρό, το «δέντρο» θα γεμίσει με τις πράξεις καλής θέλησης και αλληλοβοήθειας που συνεισφέρουν στην αλλαγή του κόσμου.10. Δραστηριότητα: Ο λαβύρινθος του σκοταδιού και του φωτόςΥλικά: Χαρτόνι, μαρκαδόροι, ψαλίδι, κόλλα.Οδηγίες: Τα παιδιά θα δημιουργήσουν έναν λαβύρινθο από χαρτόνι. Στον έναν τοίχο θα ζωγραφίζουν το σκοτάδι (μπορεί να είναι θλίψη, φόβος, απογοήτευση), ενώ στον άλλον τοίχο θα δείχνουν το φως (αγάπη, χαρά, βοήθεια). Στη συνέχεια, τα παιδιά θα πρέπει να περάσουν από τον λαβύρινθο και να σκεφτούν τρόπους να μετατρέψουν το σκοτάδι σε φως στις ζωές των άλλων.
11. Δραστηριότητα: Αλυσίδα αγάπηςΥλικά: Χαρτί, μολύβια, ψαλίδι, κόλλα.Οδηγίες: Κάθε παιδί γράφει ή ζωγραφίζει μια θετική πράξη που μπορεί να κάνει για κάποιον άλλον πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί. Στη συνέχεια, αυτά τα κομμάτια χαρτιού συνδέονται μεταξύ τους σχηματίζοντας μια αλυσίδα αγάπης που μεγαλώνει όσο περισσότερα παιδιά συμμετέχουν στην προσπάθεια. Η αλυσίδα μπορεί να αναρτηθεί στην τάξη, υπενθυμίζοντας σε όλους τις καλές πράξεις που μπορούν να γίνουν καθημερινά.
12. Δραστηριότητα: Ελάτε να γελάσουμε μαζίΥλικά: Χαρτί και μολύβια.Οδηγίες: Τα παιδιά θα σκεφτούν και θα ζωγραφίσουν στιγμές από τη ζωή τους που τους κάνουν να γελούν και να νιώθουν χαρούμενοι. Θα δημιουργήσουν έναν «κατάλογο» γελωτοθεραπείας με τις πιο αστείες και χαρούμενες στιγμές τους και θα τον μοιραστούν με την τάξη, ενθαρρύνοντας τη δύναμη του γέλιου και της θετικότητας.
13. Δραστηριότητα: Ιστορίες φωτόςΥλικά: Χαρτί, μολύβια, μαρκαδόροι, κόλλα.Οδηγίες: Τα παιδιά θα γράψουν ή θα δημιουργήσουν μικρές ιστορίες όπου το φως του κόσμου (όπως η Φωτεινή) φέρνει θετική αλλαγή στις ζωές των ανθρώπων. Αυτές οι ιστορίες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πράξεις που κάνουν τους άλλους να νιώσουν πιο αγαπημένοι ή πράξεις που μεταμορφώνουν το σκοτάδι σε φως, π.χ. βοηθώντας κάποιον ή δείχνοντας καλοσύνη.
14. Δραστηριότητα: Στιγμές καλοσύνηςΥλικά: Χαρτί, μολύβια, σφραγίδες ή αυτοκόλλητα.Οδηγίες: Κάθε παιδί θα δημιουργήσει μια «κάρτα καλοσύνης» που θα γράφει μια πράξη καλοσύνης που μπορεί να κάνει ή που έχει κάνει για κάποιον άλλο. Μπορούν να προσφέρουν αυτές τις κάρτες στους φίλους τους ή στην οικογένεια για να ενθαρρύνουν τη διάδοση της αγάπης και της βοήθειας στον κόσμο γύρω τους.
15. Δραστηριότητα: Ο καθρέφτης της καρδιάςΥλικά: Καθρέφτες (ή χαρτόνι για να φτιάξουν «καθρέφτες»), μολύβια, μαρκαδόροι.Οδηγίες: Τα παιδιά κοιτάζοντας τον καθρέφτη ή τη φωτογραφία τους, θα σκεφτούν και θα γράψουν τι τους κάνει να είναι φωτεινά και να προσφέρουν αγάπη. Θα σχεδιάσουν γύρω από τον καθρέφτη τις λέξεις ή τα σύμβολα που αντιπροσωπεύουν την αγάπη και τη θετικότητα που θα ήθελαν να μοιραστούν με τον κόσμο.
16. Δραστηριότητα: Φωτεινές λέξειςΥλικά: Χαρτί, μαρκαδόροι, πολύχρωμα χαρτιά.Οδηγίες: Τα παιδιά θα γράψουν λέξεις ή φράσεις που για αυτά αντιπροσωπεύουν το φως και την αγάπη, όπως «ελπίδα», «φιλία», «ευτυχία», «γενναιοδωρία», «συμπόνια». Στη συνέχεια, θα τα κολλήσουν πάνω σε μια αφίσα ή σε μια τοιχογραφία και θα την παρουσιάσουν στην τάξη για να δουν όλοι πώς μπορούν να δημιουργήσουν ένα πιο φωτεινό και αγαπημένο περιβάλλον γύρω τους.
17. Δραστηριότητα: Το δέντρο της συναισθηματικής αλλαγήςΥλικά: Χαρτόνι, μολύβια, στυλό, κόλλα.Οδηγίες: Σχεδιάστε ένα μεγάλο δέντρο και αφήστε τα παιδιά να προσθέσουν «φύλλα» με τα συναισθήματα που θέλουν να μοιραστούν και να καλλιεργήσουν γύρω τους. Κάθε παιδί μπορεί να γράψει ένα συναίσθημα ή μια θετική λέξη που εκφράζει τη δική του «αλλαγή» στον κόσμο.
